Trong môi trường kinh doanh ngày càng cạnh tranh và không ngừng thay đổi, việc áp dụng các tiêu chuẩn quản lý chất lượng quốc tế như ISO 9001 đã trở thành yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động, tạo dựng uy tín và đáp ứng kỳ vọng của khách hàng. Từ năm 2015 đến nay, ISO 9001:2015 đã được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu nhờ vào cấu trúc linh hoạt và tập trung vào quản lý rủi ro. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, chuyển đổi số và nhu cầu bền vững trong sản xuất, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) đã công bố kế hoạch cập nhật phiên bản mới – ISO 9001:2026. Vậy giữa chứng nhận ISO 9001:2026 và ISO 9001:2015 có gì khác biệt? Đâu là những thay đổi đáng chú ý mà doanh nghiệp cần nắm bắt? Hãy cùng tìm hiểu trong nội dung dưới đây.

ISO 9001:2015 là gì?

ISO 9001:2015 là phiên bản tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý chất lượng do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) ban hành vào tháng 9 năm 2015. Tiêu chuẩn này đưa ra các nguyên tắc quản lý chất lượng cốt lõi như định hướng khách hàng, vai trò của lãnh đạo, sự tham gia của con người, cách tiếp cận theo quá trình, cải tiến liên tục, ra quyết định dựa trên bằng chứng và quản lý mối quan hệ. ISO 9001:2015 được thiết kế với cấu trúc linh hoạt, dễ dàng tích hợp vào nhiều mô hình doanh nghiệp, từ sản xuất đến dịch vụ. Tiêu chuẩn này không chỉ giúp tổ chức nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ mà còn cải thiện hiệu quả hoạt động và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Tiêu chuẩn này thường đi kèm với chứng nhận hợp quy các sản phẩm hàng hóa trong nước. 

ISO 9001:2026 là gì?

ISO 9001:2026 là phiên bản mới nhất (dự kiến) của tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý chất lượng do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) phát triển nhằm thay thế cho phiên bản ISO 9001:2015. Mặc dù chưa chính thức được ban hành tại thời điểm hiện tại, ISO 9001:2026 đang trong giai đoạn dự thảo và hoàn thiện, với mục tiêu cập nhật các yêu cầu quản lý chất lượng phù hợp hơn với bối cảnh kinh doanh hiện đại, đặc biệt là trong thời đại số hóa, tự động hóa và phát triển bền vững. Phiên bản mới dự kiến sẽ bổ sung hoặc điều chỉnh một số nội dung liên quan đến quản lý rủi ro, dữ liệu, công nghệ, tính linh hoạt trong quản trị và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. ISO 9001:2026 tiếp tục giữ vai trò là công cụ quan trọng giúp tổ chức duy trì chất lượng ổn định, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng và thị trường toàn cầu.

So sánh ISO 9001:2026 và ISO 9001:2015

Tiêu chíISO 9001:2015ISO 9001:2026 (dự kiến)
Tình trạngĐã được ban hành và đang có hiệu lựcĐang trong quá trình dự thảo, dự kiến công bố chính thức năm 2026
Thời gian ban hànhTháng 9 năm 2015Dự kiến năm 2026
Cấu trúc tiêu chuẩnTheo cấu trúc cấp cao HLS gồm 10 điềuGiữ nguyên cấu trúc HLS nhưng có thể cập nhật một số điều khoản
Tư duy quản lý chất lượngTập trung vào quản lý rủi ro, định hướng khách hàngDự kiến mở rộng thêm về tính bền vững, chuyển đổi số, dữ liệu và văn hóa tổ chức
Tính linh hoạt khi áp dụngLinh hoạt, phù hợp với mọi loại hình doanh nghiệpTiếp tục duy trì tính linh hoạt, dự kiến hỗ trợ tốt hơn cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ
Yêu cầu về bối cảnh tổ chứcPhân tích bối cảnh nội bộ và bên ngoàiDự kiến bổ sung cách tiếp cận theo chuỗi giá trị hoặc tác động xã hội
Cách tiếp cận rủi ro và cơ hộiĐưa ra yêu cầu rõ về đánh giá rủi ro và cơ hộiCó thể làm rõ hơn cách nhận diện và đo lường hiệu quả từ rủi ro – cơ hội
Yếu tố công nghệ sốKhông đề cập trực tiếpDự kiến đưa vào nội dung hướng dẫn về chuyển đổi số và dữ liệu trong quản lý chất lượng
Mức độ tập trung vào người lao động và văn hóa tổ chứcÍt đề cập trực tiếpDự kiến bổ sung nội dung về văn hóa chất lượng, sự tham gia của nhân viên và lãnh đạo có trách nhiệm
Yêu cầu tài liệuGiảm tối đa yêu cầu tài liệu so với phiên bản cũTiếp tục duy trì mức yêu cầu linh hoạt về tài liệu và hồ sơ
Tích hợp mục tiêu phát triển bền vững (SDGs)Chưa đề cậpDự kiến có sự liên kết hoặc định hướng hỗ trợ SDGs của Liên Hợp Quốc
Phạm vi áp dụngMọi loại hình doanh nghiệp, mọi quy môKhông thay đổi phạm vi, nhưng có thể hỗ trợ tốt hơn cho doanh nghiệp SME và Start-up

Doanh nghiệp nên làm gì trước sự thay đổi từ ISO 9001:2015 sang ISO 9001:2026?

Doanh nghiệp cần: 

 

  • Theo dõi sát các thông tin chính thức từ ISO và tổ chức chứng nhận để cập nhật kịp thời tiến trình ban hành tiêu chuẩn ISO 9001:2026.

  • Nghiên cứu bản dự thảo tiêu chuẩn (DIS) để hiểu trước các điểm mới, nội dung điều chỉnh và dự đoán tác động đến hệ thống quản lý hiện tại.

  • Đánh giá hệ thống quản lý chất lượng đang áp dụng theo ISO 9001:2015 nhằm xác định khoảng cách (gap) với phiên bản mới, từ đó xây dựng kế hoạch cập nhật phù hợp.

  • Tổ chức các buổi đào tạo nội bộ hoặc thuê chuyên gia tư vấn để nâng cao nhận thức và năng lực tiếp cận tiêu chuẩn mới cho cán bộ quản lý và nhân viên liên quan.

  • Cập nhật quy trình, tài liệu nội bộ và phương pháp đánh giá rủi ro – cơ hội để sẵn sàng điều chỉnh khi ISO 9001:2026 được ban hành chính thức.

  • Thiết lập lộ trình chuyển đổi hợp lý, có thể kết hợp với đợt tái chứng nhận định kỳ để tiết kiệm chi phí và công sức.

  • Tăng cường áp dụng công nghệ số và dữ liệu trong hoạt động quản lý chất lượng, phù hợp với định hướng chuyển đổi số của ISO 9001:2026.

  • Chủ động liên hệ với tổ chức chứng nhận ISO đang hợp tác để được tư vấn về kế hoạch chuyển đổi, thời gian đánh giá và các yêu cầu cụ thể.

Việc chuyển đổi từ ISO 9001:2015 sang ISO 9001:2026 không chỉ đơn thuần là cập nhật tài liệu mà còn là cơ hội để doanh nghiệp tái cấu trúc hệ thống quản lý chất lượng theo hướng hiện đại, linh hoạt và phù hợp hơn với bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số. Hiểu rõ sự khác biệt giữa hai phiên bản sẽ giúp các tổ chức chủ động thích nghi, duy trì sự tuân thủ và nâng cao hiệu quả hoạt động trong dài hạn. Do đó, việc chuẩn bị sớm cho quá trình chuyển đổi là bước đi cần thiết để đảm bảo doanh nghiệp không bị động trước những thay đổi sắp tới từ ISO.

 

Nút gọi

Chat zalo